ความเชื่อผิดๆ เกี่ยวกับสาย UTP (1)

Lek Noi
2 min readFeb 18, 2020

--

เคยหรือไม่ ที่อยากเดินสายสัญญาณคอมพิวเตอร์ภายในบ้าน หรือภายในสำนักงาน แต่เจอปัญหาว่าสอบถามจากเพื่อนๆ และช่าง แล้วได้คำตอบไม่เคยตรงกันเลย?

ในการทำงานจริงผมได้พบเจอกับผู้คนมากมายที่ทำงานในสายอาชีพนี้ ทั้งช่างไฟที่ผันตัวเองมาเดินสายสัญญาณ นักรับจ้างเดินสายสัญญาณมืออาชีพ หรือพวกเอ็นจิเนียที่มารับจ็อบเดินสายด้วยตัวเอง แน่นอนว่าหลายคนนั้นเก่ง แต่เก่งแบบมีวิชาความรู้จริง และเก่งแบบมั่วได้เนียลจริง ปะปนกัน จนคนธรรมดาแยกจะได้ยาก

โดยสรุปผมมักเจอความเชื่อผิดๆ ที่มักวนเวียนบ่อยๆ สักสองสามเรื่อง จะทยอยเล่า และอธิบายให้ฟังเมื่อมีเวลาเรื่อยๆ โดยวันนี้จะขอเริ่มจาก

เรื่องที่ 1

“ หัว RJ45 ตัวผู้ สำหรับสาย CAT5 สามารถใช้กับ สาย CAT6 ได้ ” เอ๊ะชัวร์จริงหรอ

เปิดประเด็นแรกมา ก็หาเรื่องเลย ๕๕๕

ก่อนสรุป ว่าจริง หรือ หลอก เรามาเข้าใจ ทฤษฎี กันก่อนครับ

โดยรูปร่างแล้ว หัว RJ45 ตัวผู้ สำหรับสาย CAT5 กับ CAT6 นั้นออกแบบมาไม่เหมือนกัน ดังนี้

หัว RJ45 ตัวผู้สำหรับสาย CAT6 จากร้าน exw.com.tw
หัว RJ45 ตัวผู้สำหรับสาย CAT5 จาก wikipedia.org

จะเห็นว่า หัว RJ45 ตัวผู้สำหรับ CAT6 จะมีสองชิ้น ในขณะที่ CAT5 จะมีชิ้นเดียว

หลายคนบอกว่า

“ ฝรั่งออกแบบมาเพื่อให้เราต้องจ่ายเงินเพิ่ม ” เอ๊ะ ชัวร์จริงหรอ

ไม่ใช่แบบนั้นครับ มันออกแบบมาให้มีสองชิ้นเพื่อแก้ปัญหาบางอย่างครับ

อุปกรณ์ที่เพิ่มเข้ามาเรามักจะเรียกมันว่า Bar หรือ Pre-Guide Bar ช่วยทำให้เข้าสายได้ง่ายขึ้น และช่วยทำให้ระยะจากหัวถึงปลอกหุ้มลดลง

รูปการใช้ Bar ช่วยลดระยะการเข้าหัวให้ใกล้กับปลอกได้มากที่สุด จากร้าน exw.com.tw

เป็นที่รับรู้กันว่า สาย UTP จุดสำคัญของมันคือการตีเกลียวเพื่อช่วยลดสัญญาณรบกวนการเข้าหัวที่ดีคือการเข้าหัวที่ใกล้ปลอกหุ้มที่สุด เพราะจะเกิดการรบกวนการตีเกลียวน้อยที่สุด เนื่องจากสาย CAT6 เป็นสายที่ใช้ส่งสัญญาณความเร็วสูง 10Gbps การมีคลื่นรบกวนเพียงเล็กน้อย ก็จะส่งผลต่อการส่งทำให้ใช้งานได้ไม่เต็มประสิทธิภาพ

นอกจากมีสองชิ้นแล้ว ยังมีอะไร ต่างกันอีกครับ พอมองออกมั๊ยครับ

ถ้ามองภายนอกบอกได้เลยว่าไม่ต่างกัน เพราะทั้งสองรุ่นออกแบบมาให้รองรับกับอุปกรณ์ที่ใช้งานอยู่ในปัจจุบันย้อนหลังไป 10–20 ปี ดังนั้นรูปร่างภายนอก รวมทั้งขนาดภายนอกจะไม่ได้แตกต่างกันเลย แต่ที่แตกต่างกันคือภายใน ถ้าลองมองด้านตรง ที่ปลายหัว จะเห็นความต่างดังนี้

ด้านซ้ายคือหัว CAT6 ด้านขวาคือหัว CAT5 รูปภาพจาก metro-tel.com

จะเห็นว่าหัว CAT6 มีการจัดเรียงสายแบบฟันปลา แต่หัว CAT5 มีการจัดเรียงสายแบบเส้นตรง แล้วทำไมหัว CAT6 ถึงต้องจัดเรียงแบบฟันปลากันละ ลองดูตารางนี้ครับ

เปรียบเทียบสาย CAT5 ถึง CAT6a

สาย CAT6 ต้องการให้สามารถรองรับความเร็วได้ 10 เท่าของสาย CAT5 เพื่อให้สามารถทำแบบนั้นได้ จึงต้องปรับเปลี่ยนดังนี้

  • ใช้ทองแดงใหญ่ขึ้นจากเบอร์ 26 เป็นเบอร์ 24
  • ใช้ความถี่สูงขึ้นจาก 100MHz เป็น 500MHz
  • มีการเพิ่มระยะการบิดจาก 1 เกลียว/cm เป็น 2–3 เกลียว/cm
  • เพิ่มการบิดระหว่างคู่สายทั้ง 4 ที่อยู่ในเส้น

จากข้อมูลทั้งหมด จะทำให้สาย CAT6 นั้นหนาและแข็งขึ้น และจะยิ่งแข็งขึ้นมากเมื่อเป็น CAT6a นั่นเอง

แต่ใจความสำคัญที่สุดที่ทำให้หัว CAT6 ต้องจัดสายแบบฟันปลา คือขนาดทองแดงที่ใหญ่ขึ้น ยิ่งสายสัญญาญอย่างดีที่ใช้ทองแดงเบอร์ 22 นั้น ยิ่งทำให้ทองแดงใหญ่กว่าเดิมถึง 1mm ด้วยเหตุนี้เองทำให้ หัว CAT5 เดิมไม่สามารถจัดเรียงทองแดงที่ใหญ่ขนาดนั้นให้เป็นเส้นตรงบนพื้นที่เท่าเดิมได้

เมื่อเรานำสาย CAT6 ที่มีทองแดงขนาดใหญ่ ไปใส่กับหัว CAT5 ที่มีพินขนาดเท่ากันทุกอัน จะเกิดปัญหาการจัดสายที่ไม่เป็นเส้นตรงและมีโอกาสที่พินบางตัวไม่สามารถทิ่มไปจนถึงใจกลางทองแดงของสายได้อย่างถูกต้อง และส่งผลให้สัญญาณส่งไม่ถึงพิน และเกิด Lost ในที่สุด

ดังนั้นจึงสามารถสรุปได้ชัดเจนว่า หัว RJ45 สำหรับ CAT5 ไม่ควรนำไปใช้งานกับ สาย CAT 6

อ้าวแล้วทำไม เห็นบางคนบอกว่าใช้ได้ละ แน่นอนครับ มันมีข้อยกเว้นบ้าง คือสาย CAT6 ที่ไปซื้อมานั้นเขาใช้ทองแดงเบอร์ 24 และหัว RJ45 สำหรับ CAT5 นั้นก็ออกแบบมาสำหรับทองแดงเบอร์ 24 เช่นกัน ถ้าในกรณีที่ทั้งสายและหัวออกแบบมาโดยใช้ทองแดงเบอร์เดียวกัน ก็จะสามารถใช้งานได้ แต่ในการใช้งานจริงถ้าระบบที่รับส่งข้อมูล >6Gbps ตลอดเวลา ผมเคยทดสอบแล้วสายที่เข้าหัวผิดรุ่นไม่สามารถรองรับโหลดได้ และมีค่า Lost มากกว่าปกติให้เห็นได้อย่างชัดเจน

คงช่วยคลายข้อสงสัยได้บ้างนะครับ

จนกว่าจะเจอกันใหม่

เล็กน้อย

ขอบคุณรูปจาก

http://metro-tel.com/cat5-vs-cat6-cables-whats-difference/

--

--

Lek Noi

คนธรรมดา คนหนึ่งที่ชอบด้านไอที และรักในการขีดๆ เขียนๆ